Het wordt zijn levenswerk: het te boek stellen van de vroegere seksindustrie in Hoogeveen. Maar het valt nog niet mee om die geschiedenis in kaart te brengen, merkt Ronald Wilfred Jansen – zelf ook uit Hoogeveen.
“Sommigen zeggen wel eens ‘Hoogeveen en seks gaan niet samen’, maar dat maakt het net iets interessanter! Want ik zou ook natuurlijk ook Arnhem kunnen nemen. Nou, daar kun je wel een boek over volschrijven. Het zal zich in Hoogeveen ook wel hebben afgespeeld. Want hier was natuurlijk in het verleden heel veel scheepvaart en armoede. Dat wekt toch wel de indruk dat er zoiets als prostitutie moet zijn geweest”, aldus auteur, fotograaf en historicus Jansen.
‘Seksboot’, ‘pornobus’ en bordelen
Zijn onderzoeksperiode beslaat grofweg de 17e eeuw tot heden. “Het blijkt toch moeilijk te zijn, het onderzoek in de archieven. Ik heb wel wat informatie gevonden van de recente geschiedenis. In de jaren 60 lag er mogelijk een ‘seksboot’ in het Alteveerse Opgaande en in de jaren 70 reed er een ‘geblindeerde pornobus’ van Hoogeveen naar Groningen. Er waren ook wel wat bordelen hier. Vooral vanaf de jaren 1980 komen we ze vaker tegen. Huize Thecla aan de Coevorderstraatweg in Hoogeveen, of Club Candlelight in Hollandscheveld/Elim. Ik vraag mensen: als jullie daar herinneringen aan hebben, dan kun je die aan me mailen en dat kan anoniem”, aldus Jansen, die bij deze een oproep doet.
Het bordeel van de Heer van Echten
Het vroegste wat ik vond, 17e eeuws, niet mijn vondst (Marga Zwiggelaar en Albert Metselaar, red.) was het bordeel, annex herberg van de heer Van Echten: ‘Den Claerenberg’, het latere Huis Eleveld dat inmiddels afgebroken is. Daar speelt zich op een gegeven moment een twist af tussen een herbergier en zijn vrouw en een klant, en ondertussen vloeit de drank er rijkelijk. Er wordt daar over en weer gescholden en de waardin wordt uitgemaakt voor lichtmis. En dat betekende hoer in de 17e eeuw. Degene die de herberg bezat werd uitgemaakt voor ‘pisnicht’, nou, in de 17e eeuw was dat pooier. Uiteindelijk is dat met een sisser afgelopen, waarschijnlijk omdat het om de Heer van Echten ging, denk ik, want die was de eigenaar van dat huis waar die praktijken plaatsvonden.”
Seksuele delicten
Ik heb hier een bron van de Arrondissementsrechtbank, van strafzaken. Dit is een stuk van de officier van Justitie. Dat is wel interessant, omdat die stukken vrij compleet zijn. Daar staan ook de verdenkingen bij, en de daders, en of de verdachte zich in het verleden ook nog aan een ander vergrijp heeft schuldig gemaakt… ik vind veel informatie die betrekking heeft op seksuele delicten, vanaf de 20e eeuw, maar dat heeft niet direct met mijn onderzoek te maken.”
Het geeft wel inzicht in het klimaat toen. Ik vind hier toevallig iets van ‘Bennie ten Cate’, een arbeider uit Hoogeveen, en die is volgens mij 24 jaar, het speelt in 1914. Hij wordt ervan beschuldigd in een herberg een vrouw dronken te hebben gevoerd en te hebben verkracht. Dat zijn natuurlijk geen smakelijke zaken, maar het hoort er nu eenmaal bij.”
Vieze plaatjes
“Ik heb ook een fotograaf gevonden, begin 20e eeuw, die zich bezighield met de handel in vieze plaatjes. Die plaatjes zijn helaas niet bewaard gebleven, want ik ben bang dat nabestaanden ze liever kwijt dan rijk zijn. Da’s jammer… Maar die werkte dus in Assen en dan dient de vraag zich aan: heeft hij ook in Hoogeveen gewerkt?”
Het hele gesprek met Ronald Wilfred Jansen is zondagmiddag 25 oktober te horen in het Radio Drenthe-programma Drenthe Toen, tussen 12.00-14.00 uur. Wie de schrijver verder kan helpen met zijn onderzoek kan contact opnemen via info@rwj-publishing.com.
Bron: rtvdrenthe.nl